Wat is de kantonrechter?
De kantonrechter is één van de drie typen rechters die strafzaken behandelt. Waar de politierechter en de meervoudige kamer zich buigen over misdrijven, behandelt de kantonrechter veelal overtredingen. De kantonrechter is een alleensprekende rechter.
Welke strafzaken worden door de kantonrechter behandeld?
De kantonrechter behandelt enkel overtredingen en het misdrijf stroperij. Voorbeelden van overtredingen zijn:
- Snelheidsovertredingen
- Rijden zonder verlichting op de fiets
- Wildplassen
- Verstoring van de openbare orde
Zwaardere strafzaken, zoals mishandeling of diefstal, worden behandeld door de politierechter of de meervoudige kamer van de rechtbank
Hoe gaat het eraan toe op een inhoudelijke zitting bij de kantonrechter?
Het verloop van een zitting bij de kantonrechter verschilt niet wezenlijk van die bij de politierechter of de meervoudige kamer, maar de sfeer is vaak iets gemoedelijker en informeler. De zitting vangt aan door de voordracht van de officier van justitie. Deze vertelt kortweg waarvan de verdachte wordt verdacht. Daarna zal de rechter met de verdachte in gesprek gaan. Hij zal de stukken voorhouden die zich in het dossier bevinden en zal vragen stellen over hetgeen aan de verdachte ten laste wordt gelegd. De verdachte heeft te allen tijde het recht om te zwijgen, dus ook bij deze vragen.
Daarna zal de kantonrechter het moeten hebben over de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Het is belangrijk dat de rechter een beeld kan vormen over de persoonlijke situatie. Dit is met name relevant voor de beslissing over de soort en de hoogte van de straf die de verdachte zal krijgen, mocht hij worden veroordeeld.
Vervolgens is het aan de officier van justitie om zijn requisitoir voor te dragen. Daarin zal hij toelichten op basis van welke bewijsmiddelen de verschillende tenlastegelegde feiten kunnen worden bewezen, alsook welke straf u voor deze feiten zou moeten krijgen.
Daarna is de beurt aan de verdediging. Een advocaat van ons kantoor kan namens u de verdediging voeren met een pleidooi, waarin wordt aangevoerd waarom één of meerdere van de tenlastegelegde feiten niet kunnen worden bewezen, of waarom u een lagere straf moet worden opgelegd dan gevorderd. Mogelijke verweren tegen een vordering tot schadevergoeding worden ook aangevoerd.
De officier van justitie en de advocaat krijgen elk eenmaal de mogelijkheid om op elkaar te reageren. Dit heet repliek en dupliek. Ten slotte geeft de rechter de verdachte de mogelijkheid om nog iets te zeggen. De strafzaak gaat namelijk om de verdachte en daarom heeft hij het laatste woord.
Dan is de zitting voorbij en volgt de uitspraak.
Op welke termijn doet de kantonrechter uitspraak?
De kantonechter doet in beginsel direct uitspraak. Dat is meteen na afloop van het onderzoek ter terechtzitting. Zo weet u ook onmiddellijk waar u aan toe bent. Deze uitspraak vindt mondeling plaats. Er volgt dus geen uitgebreid schriftelijk vonnis. In zeer uitzonderlijke gevallen, wanneer de rechter toch meer tijd nodig heeft om zijn oordeel te vellen, kan hij ook schriftelijk uitspraak doen. Deze volgt dan twee weken na de zitting. U ontvangt het vonnis dan per post.
Welke straffen en maatregelen kan de kantonrechter opleggen?
De kantonrechter kan verschillende lichte straffen opleggen, zoals:
- Hechtenis (een soort kortdurende gevangenisstraf, meestal maximaal enkele weken)
- Geldboetes
- Taakstraffen
De kantonrechter kan deze straffen ook voorwaardelijk opleggen. Dat betekent dat de straf alleen wordt uitgevoerd als de veroordeelde zich binnen een bepaalde periode niet aan opgelegde voorwaarden houdt.
Daarnaast kan de kantonrechter bijkomende straffen opleggen. Een veelvoorkomende bijkomende straf is de ontzegging van de rijbevoegdheid. Dit houdt in dat u gedurende een bepaalde periode geen motorvoertuig, zoals een auto of brommer, mag besturen.
Tot slot kan de kantonrechter ook een vordering van de benadeelde partij toewijzen. Als u een strafbaar feit pleegt waarbij een slachtoffer schade lijdt, kan deze een verzoek tot schadevergoeding indienen. Dit wordt een ‘vordering benadeelde partij’ genoemd. De kantonrechter kan deze vordering geheel of gedeeltelijk toewijzen, als hij oordeelt dat de schade daadwerkelijk is geleden en u daarvoor verantwoordelijk bent. Dit bedrag komt naast de straf die u eventueel krijgt.
Wat kunt u doen als u het niet eens bent met het vonnis van de kantonrechter?
Als u het niet eens bent met de uitspraak van de kantonrechter, kunt meestal u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Dit moet u binnen 14 dagen na de uitspraak doen. In hoger beroep wordt de zaak opnieuw beoordeeld.
Let op: er is een uitzondering. U kunt geen hoger beroep instellen als u wel schuldig bent bevonden, maar geen straf of alleen een geldboete van maximaal € 50,- opgelegd hebt gekregen. In dat geval is uw belang te klein om in hoger beroep te gaan.
Waarom is het verstandig een strafrechtadvocaat in te schakelen indien u wordt gedagvaard voor de kantonrechter?
Hoewel de kantonrechter vaak alleen overtredingen behandelt, kan een veroordeling door de politierechter alsnog verstrekkende gevolgen hebben voor u. Het moeten ondergaan van een hechtenis kan uw leven overhoop gooien, denk bijvoorbeeld aan het verliezen van huisvesting of het kwijtraken van uw baan. Daarnaast kan een veroordeling voor een overtreding al snel een aantekening op uw strafblad tot gevolgen hebben. Dit kan u belemmeren bij het verkrijgen van een VOG. Een strafrechtadvocaat die met een kritische blik naar uw zaak kijkt en de juiste juridische verweren aanvoert, kan om die reden veel voor u betekenen. Kleine details die zich in het dossier bevinden, kunnen namelijk het verschil maken tussen een veroordeling en een vrijspraak. Ook kan een strafrechtadvocaat u adviseren over de aan te nemen proceshouding.
