Wat is terrorisme?
Terrorisme is het plegen of voorbereiden van ernstige strafbare feiten met een ‘terroristisch oogmerk’. Dat houdt in dat de verdachte een bepaalde intentie of bedoeling moet hebben gehad met het plegen van het strafbare feit. Denk bijvoorbeeld aan:
- het angst zaaien onder de bevolking,
- de overheid dwingen iets te doen of juist niet te doen,
- de samenleving of staatsstructuur ernstig verstoren.
In de volksmond wordt terrorisme ook wel omschreven als het dreigen met of gebruiken van ernstig geweld om een politiek of religieus doel te bereiken, zonder dat daar een wettige reden voor is. Terrorisme kan op verschillende manieren voorkomen. Bijvoorbeeld:
- Religieus terrorisme: zoals dat van extremistische groepen als IS of Al Qaida. Zij gebruiken geweld in naam van hun geloof.
- Politiek terrorisme: waarbij geweld wordt gebruikt om politieke doelen te bereiken. Dit kan zowel van extreemlinkse als extreemrechtse groepen komen, bijvoorbeeld de zogenoemde ‘soevereinen’ of onafhankelijkheidsstrijders.
Terrorisme kan ook gepleegd worden door individuele daders die op eigen initiatief geweld gebruiken. Justitie onderzoekt dan of hun daad een terroristisch doel had.
Welke daden kunnen als terroristisch misdrijf worden gezien?
Er zijn diverse strafbare feiten die verband houden met terrorisme. De meest voorkomende strafbare feiten zijn:
- Voorbereiden van een aanslag: bijvoorbeeld plannen maken of spullen verzamelen,
- Training voor terrorisme: bijvoorbeeld jezelf leren hoe je een aanslag pleegt of anderen daarin onderwijzen,
- Opruiing: anderen aanzetten tot terroristisch geweld,
- Deelname aan een terroristische organisatie,
- Bedreiging met een terroristisch misdrijf, of bedreiging met het oogmerk een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken,
- Financiering van terrorisme.
Daarnaast kunnen ook gewone misdrijven zoals brandstichting, moord, of computervredebreuk als terroristische delicten worden gezien als ze met een terroristisch doel zijn gepleegd. Zelfs misdrijven zoals diefstal, oplichting of vernieling kunnen als terrorisme worden gezien als ze bedoeld zijn om een terroristisch doel te bereiken.
Ten slotte zijn er enkele specifieke strafbare feiten die rechtstreeks verband houden met terrorisme, maar die in de praktijk nauwelijks voorkomen.
- Het niet tijdig informeren van de overheid bij wetenschap van een voorgenomen terroristisch misdrijf.
- Behulpzaam zijn van een voortvluchtige die een terroristisch misdrijf heeft begaan.
- Een persoon werven voor een krijgsdienst of gewapende strijd voor het plegen van een terroristisch misdrijf.
Welke straffen kunnen er opgelegd worden voor een terroristisch misdrijf?
De Nederlandse wet bepaalt dat iemand die een misdrijf pleegt met een terroristisch oogmerk zwaarder gestraft wordt dan iemand die hetzelfde misdrijf zonder dat doel pleegt. De straf kan dan met een derde of zelfs de helft worden verhoogd. Bij zeer ernstige zaken, zoals een dodelijke aanslag, kan de rechter zelfs een levenslange gevangenisstraf opleggen.
Bij een veroordeling voor bepaalde terroristische misdrijven kunt u ook uw kiesrecht verliezen. Dat betekent dat u niet meer mag stemmen of gekozen worden bij verkiezingen.
Zijn er bijzondere regels als iemand verdacht wordt van een terroristisch misdrijf?
Ja. Bij verdenking van terrorisme gelden soms andere regels dan bij gewone strafzaken. Dit geldt vooral voor het voorarrest (dat wil zeggen dat iemand uit voorlopig gevangen zit terwijl hij op de uitkomst van zijn strafzaak wacht) en voor de manier waarop politie en justitie onderzoek mogen doen.
Wat is bij terrorisme anders aan het voorarrest?
De drempel om iemand in voorarrest te houden is lager. Normaal gesproken mag iemand alleen voor een langere periode worden vastgehouden als er sprake is van ‘ernstige bezwaren’ – dat betekent dat er sterke aanwijzingen zijn dat de persoon een strafbaar feit heeft gepleegd. Bij terrorisme ligt dat anders: in de eerste 14 dagen is een ‘redelijk vermoeden van schuld’ al voldoende. Dat is een lichtere vorm van verdenking, waarbij het genoeg is dat feiten of omstandigheden wijzen op betrokkenheid van de verdachte bij een strafbaar feit. Pas na deze 14 dagen moet justitie in principe aantonen dat er ernstige bezwaren zijn om de verdachte langer vast te mogen houden.
Wat is bij terrorisme anders aan het politieonderzoek?
De politie mag eerder beginnen met haar onderzoek. Bij gewone strafzaken mag de politie pas bepaalde ingrijpende opsporingsmiddelen gebruiken – zoals telefoontaps, observaties of het hacken van een computer – als er sprake is van ernstige bezwaren. Bij terrorisme is dat anders: dan is het al genoeg als er ‘aanwijzingen’ voor een terroristisch misdrijf zijn. Dat is een nog lichtere vorm van verdenking dan een ‘redelijk vermoeden van schuld’. De drempel om bij terrorismezaken bijzondere opsporingsbevoegdheden toe te passen ligt dus erg laag. In de praktijk begint het politieonderzoek al bij een ambtsbericht dat is verstrekt door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).
Waarom een gespecialiseerde strafrechtadvocaat nemen als u verdacht wordt van een terroristisch misdrijf?
In het ergste geval kunt u een levenslange gevangenisstraf opgelegd krijgen. Bovendien zijn de wettelijke regels in terrorismezaken ingewikkeld en anders dan bij gewone strafzaken. Een advocaat met ervaring in terrorismezaken weet precies welke afwijkende regels gelden, wat de politie wel en niet mag doen, en hoe de rechten van de verdachte beschermd kunnen worden. Ook heeft de advocaat ruime ervaring in soortgelijke zaken en wij hij daarom waar de verweren op gericht moeten zijn. Dat kan een groot verschil maken voor de uitkomst van de zaak. Word u verdacht van een terrorisme delict? Neem dan direct vrijblijvend contact met ons op.
