Geweld

Wat zijn geweldsdelicten?

Geweldsdelicten zijn strafbare feiten waarbij geweld wordt gebruikt tegen personen. Tot de meest voorkomende geweldsdelicten in Nederland behoren:

• Eenvoudige mishandeling
• Zware mishandeling
• Openlijke geweldpleging
• Bedreiging
• Doodslag of moord
• Diefstal met geweld

Deze delicten kunnen variëren van een duw of klap tot zwaar lichamelijk letsel of zelfs de dood.

Wanneer is er sprake van zwaar lichamelijk letsel?

Zwaar lichamelijk letsel is letsel dat ernstig is en lang of blijvend invloed heeft op iemands lichamelijke gezondheid. Het gaat dus niet om een blauwe plek, een kneuzing of een (schaaf)wond dat vanzelf weer geneest, maar om klachten die groter en blijvender zijn. Of letsel als “zwaar” wordt gezien, wordt bepaald aan de hand van de volgende drie gezichtspunten:

• Hoe erg is het letsel?
• Is medisch ingrijpen noodzakelijk voor herstel?
• Zal het slachtoffer volledig herstellen?

De uiteindelijke beoordeling of er sprake is van zwaar lichamelijk letsel ligt bij de rechter. Die baseert zich op medische rapportages, getuigenverklaringen en de omstandigheden van het incident. Elke zaak is anders, dus er wordt altijd naar het totale plaatje gekeken. De volgende vormen van letsel worden vaak als “zwaar” aangemerkt in het strafrecht:

• Botbreuken waarvoor een operatie noodzakelijk is
• Ernstige gebitsschade, zoals het verlies van tanden, waarbij medische behandeling vereist is
• Verlies van zicht of gehoor
• Verlamming
• Een opvallend of ontsierend litteken in het gezicht
• Een ongewenste of misvormde tatoeage die permanent zichtbaar blijft
• Besmetting met een ernstig virus, zoals HIV

Wat is het verschil tussen mishandeling en openlijke geweldpleging?

Het verschil tussen mishandeling en openlijke geweldpleging is zowel juridisch als praktisch van groot belang. Hoewel deze delicten in de praktijk regelmatig overlappen, verschillen ze wezenlijk in aard en vereisten voor strafbaarheid. Bovendien staan op openlijke geweldpleging zwaardere straffen dan op de verschillende vormen van mishandeling.

Mishandeling is in de kern het opzettelijk toebrengen van pijn of lichamelijk letsel aan een ander. Het doel van deze strafbaarstelling is de bescherming van de lichamelijke integriteit.

Openlijke geweldpleging is in de kern het in groepsverband plegen van geweld tegen personen of goederen in het openbaar. Het doel van deze strafbaarstelling is de bescherming van de openbare orde.

Waar mishandeling dus door één persoon kan worden gepleegd en ook in de privésfeer kan plaatsvinden, vereist openlijke geweldpleging dat er ten minste twee personen bij het geweld betrokken zijn en dat het geweld plaatsvindt op een openbare plek waar het voor omstanders zichtbaar kan zijn. Daarnaast moet de dader bij mishandeling in beginsel zelf geweld hebben gebruikt (tenzij sprake is van medeplichtigheid of medeplegen), terwijl dit bij openlijke geweldpleging niet noodzakelijk is. Voor een veroordeling wegens openlijke geweldpleging is het voldoende dat de dader deel uitmaakte van de groep en het geweld heeft ondersteund, bijvoorbeeld door mededaders aan te moedigen.

Is een poging tot mishandeling strafbaar?

Een poging tot eenvoudige mishandeling is niet strafbaar. Iemand die een ander bijvoorbeeld hard in zijn gezicht wil slaan maar mist, kan niet bestraft worden. Poging tot zware mishandeling is daarentegen wél strafbaar. Denk aan de situatie waarin iemand een ander met hoge snelheid wil aanrijden maar mist. In dat geval kan de automobilist wel strafrechtelijk vervolgd worden. De wet maakt dit onderscheid omdat het bij zware mishandeling gaat om een ernstiger misdrijf met veel zwaardere gevolgen.

Welke straf kunt u krijgen voor een geweldsfeit?

De straf voor een geweldsdelict hangt af van de ernst van het feit, het letsel van het slachtoffer en eventuele strafverzwarende omstandigheden.

• Bedreiging: maximaal 3 jaar gevangenisstraf
• Eenvoudige mishandeling: maximaal 3 jaar gevangenisstraf
• Openlijke geweldpleging
  • Geen letsel: maximaal 4 jaar gevangenisstraf
  • Enig letsel: maximaal 6 jaar gevangenisstraf
  • Zwaar lichamelijk letsel: maximaal 9 jaar gevangenisstraf
  • De dood ten gevolge: maximaal 12 jaar gevangenisstraf
• Zware mishandeling: maximaal 8 jaar gevangenisstraf
• Doodslag: maximaal 25 jaar gevangenisstraf
• Moord: levenslange gevangenisstraf of maximaal 30 jaar

De rechter kan ook een geldboete, taakstraf, voorwaardelijke straf of schadevergoeding opleggen, afhankelijk van de omstandigheden.

Wat zijn strafverzwarende omstandigheden?

Strafverzwarende omstandigheden zijn factoren die de ernst van het geweldsdelict vergroten en kunnen leiden tot een hogere straf. Voorbeelden zijn:

• Gebruik van een wapen
• Het slachtoffer is een ambtenaar in functie (zoals een politieagent)
• Het geweld is gepleegd tegen een kind of kwetsbaar persoon zoals ouderen
• Er is sprake van voorbedachte rade
• Het geweld vond plaats in een huiselijke sfeer
• Het slachtoffer heeft blijvend letsel opgelopen

Deze omstandigheden worden in negatieve zin meegewogen door de rechter bij het bepalen van de strafmaat.

Waarom een advocaat nemen als u verdacht wordt van een geweldsfeit?

Een veroordeling wegens een geweldsdelict kan van invloed zijn op uw toekomst. Mogelijk riskeert u niet alleen een gevangenisstraf. Ook kunt u in de toekomst problemen ondervinden bij het verkrijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Uw advocaat helpt u deze vervelende gevolgen te voorkomen. Onze strafrechtadvocaten hebben veel ervaring met dit soort strafzaken. Op basis van uw procesdossier gaan zij op zoek naar de beste verdedigingsstrategie in uw strafzaak. Uw advocaat zoekt voor u uit of mogelijk een vrijspraak in uw strafzaak schuilt. Neemt u vrijblijvend contact op om samen de mogelijkheden te bespreken.