Drugs

Wat is het verschil tussen softdrugs en harddrugs?

In de Opiumwet staan alle strafbare feiten die te maken hebben met verdovende middelen, beter bekend als drugs. Sinds 1 juli 2025 worden de verboden drugs in Nederland verdeeld over drie lijsten: lijst I, lijst Ia en lijst II. Op deze manier wordt juridisch onderscheid gemaakt tussen softdrugs, harddrugs en verboden stofgroepen.

Op lijst I van de Opiumwet staan de harddrugs. Volgens de Nederlandse overheid brengen deze middelen zeer ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee. Voorbeelden van harddrugs zijn:

• Heroïne
• Cocaïne
• Amfetamine (Speed)
• MDMA (XTC)
• GHB
• LSD (Lyserginezuurdiëthylamide)
• Metamfetamine (Crystal meth)
• 3-MMC
• Mefedron (4-MMC)    
• Hennepolie

Op lijst II van de Opiumwet staan de softdrugs. Deze worden door de overheid als minder schadelijk beschouwd dan harddrugs, al blijven ze verboden. Bekende softdrugs zijn:

• Cannabisproducten (wiet, hasjiesj)
• Paddo’s
• Khat/Qat

Sinds 1 juli 2025 is lijst Ia toegevoegd aan de Opiumwet. Deze lijst is ingevoerd vanwege de opkomst van designerdrugs: synthetische drugs die qua chemische structuur net iets aangepast werden om de wet te omzeilen. Om dit probleem tegen te gaan, heeft de wetgever complete stofgroepen verboden. Alles drugs die chemisch onder zo’n groep valt, is automatisch strafbaar. Op lijst Ia staan de volgende stofgroepen:

• Substanties die zijn afgeleid van 2-fenethylamine: o.a. 4-FA, 4-MMC, Flakka, DOC, diverse cathinonen, 2C-varianten, mescaline-varianten
• Cannabimimetica / Synthetische cannabinoïden, bijvoorbeeld “Spice”-achtige stoffen
• Substanties afgeleid van 4-aminopiperidine, waaronder nitazenes en andere fentanyl-achtige designeropiaten

Het gebruik van drie lijsten maakt het mogelijk om verschillende regels en straffen te hanteren voor verschillende soorten drugs. Een bekend voorbeeld hiervan is het gedoogbeleid: de verkoop van wiet en hasj in coffeeshops wordt onder voorwaarden toegestaan, ook al staan deze middelen officieel op lijst II.

Welke handelingen worden strafbaar gesteld in de Opiumwet?

In de Opiumwet worden diverse handelingen met betrekking tot verdovende middelen strafbaar gesteld. Dit betreft onder andere het binnen of buiten het grondgebied van Nederland brengen, voorhanden hebben, telen (kweken), produceren, verhandelen, vervoeren, leveren, verstrekken, bereiden, verwerken en bewerken van drugs. Deze strafbaarstellingen gelden zowel voor harddrugs als softdrugs, met inachtneming van het Nederlandse gedoogbeleid. Dit gedoogbeleid worden hieronder verder uiteengezet.

Is het bezit van een kleine hoeveelheid drugs voor eigen gebruik strafbaar?

In juridische zin is drugsbezit altijd strafbaar, ook wanneer het gaat om een kleine hoeveelheid voor eigen gebruik. Toch geldt ook hier het gedoogbeleid, waarbij het bezit van een geringe hoeveelheid drugs doorgaans niet leidt tot strafvervolging. Deze grens ligt bij:

• Harddrugs: maximaal 1 xtc-pil, 0,5 gram cocaïne of heroïne, of 5 ml GHB
• Softdrugs: maximaal 5 gram hasj of wiet

Hoewel u in deze gevallen meestal niet vervolgd wordt, zal de politie de aangetroffen drugs wel in beslag nemen. Overschrijdt u deze hoeveelheden, dan gaat men ervan uit dat de drugs niet uitsluitend voor eigen gebruik zijn bedoeld. In dat geval volgt doorgaans een strafrechtelijke procedure.

Wanneer is het kweken van hennep strafbaar?

De teelt van hennep (wietplanten) is in beginsel strafbaar in Nederland. Het Nederlandse gedoogbeleid maakt echter een uitzondering voor kleinschalige teelt voor eigen gebruik. Dit houdt in dat de politie bij het aantreffen van maximaal vijf hennepplanten of stekken deze in beslag zal nemen, maar doorgaans geen vervolging instelt. Worden er meer dan vijf planten aangetroffen, dan zal in principe wel worden overgegaan tot strafrechtelijke vervolging.

Wordt u verdacht van grootschalige hennepteelt of is er een hennepkwekerij in uw woning aangetroffen? Dan is het van groot belang om in een zo vroeg mogelijk stadium juridisch advies in te winnen. Professionele bijstand kan het verschil maken in de afhandeling van de zaak.

Is het voorbereiden en vergemakkelijken van illegale hennepteelt strafbaar?

Ja. Sinds 1 maart 2015 is ook het voorbereiden en bevorderen van illegale hennepteelt strafbaar gesteld. Dit betekent dat ook iemand die een plantage aan het opbouwen is of derden die de teelt mogelijk maken of vergemakkelijken, strafrechtelijk kunnen worden vervolgd. Dit betreft onder andere:

• Growshops die materialen leveren voor hennepteelt
• Verhuurders van ruimten die worden gebruikt als kwekerijen
• Installateurs van illegale elektriciteitsvoorzieningen
• Bouwers van kweekhokken

Met deze maatregel wil de wetgever de aanpak van grootschalige hennepteelt versterken door de gehele keten rondom illegale teelt strafbaar te stellen. Ook als u dus (nog) niet zelf teelt, maar indirect bijdraagt aan illegale hennepproductie, loopt u het risico strafrechtelijk te worden vervolgd.

Wanneer is sprake van drugshandel?

Drugshandel, ook wel dealen genoemd, is strafbaar volgens de Opiumwet. Wanneer u wordt aangetroffen met meer dan de toegestane gebruikershoeveelheid drugs, wordt dit doorgaans geïnterpreteerd als een handelshoeveelheid. Men neemt dan aan dat u de intentie heeft om de drugs te verkopen of te verspreiden, ook als dat in werkelijkheid niet het geval is.

Voorbeelden hiervan zijn:

• Het bezit van meer dan 5 gram softdrugs
• Het bezit van meer dan 0,5 gram harddrugs

Wordt u met een dergelijke hoeveelheid drugs op zak gepakt, bijvoorbeeld op een festival of in het openbaar vervoer, dan is het van belang om zo snel mogelijk juridisch advies in te winnen. Het is goed mogelijk dat de aangetroffen hoeveelheid ten onrechte wordt beschouwd als bestemd voor de handel. Onze ervaren strafrechtadvocaten kunnen u hierbij adviseren en ondersteunen.

Mag u autorijden onder invloed van drugs?

Rijden onder invloed van drugs is strafbaar. Als de politie vermoedt dat u onder invloed van drugs rijdt, kunnen zij direct actie ondernemen. Dit vermoeden ontstaat meestal als u gevaarlijk rijgedrag vertoont, zoals slingeren op de weg of plotselinge stuurbewegingen. In zulke gevallen mag de politie:

• Uw rijbewijs innemen (invorderen)
• U aanhouden voor verder onderzoek
• Een drugstest of bloedonderzoek laten doen om het gebruik van drugs vast te stellen

Als uit onderzoek blijkt dat u onder invloed was tijdens het rijden, kunt u een dagvaarding ontvangen en moet u voor de rechter verschijnen of worden uitgenodigd voor een zogenaamde OM-hoorzitting. Naast een geldboete, taakstraf of een gevangenisstraf, kunt u ook een ontzegging van de rijbevoegdheid opgelegd krijgen. U mag dan voor een periode van meerdere maanden niet meer autorijden. Een dergelijke rijontzegging is vaak een zware straf, zeker als u afhankelijk bent van uw rijbewijs voor werk of gezin. Het is dus belangrijk om te weten wat uw rechten zijn en hoe u zich kunt verdedigen.

Wordt u verdacht van het rijden onder invloed? Neem dan direct contact op met een van onze deskundige strafrechtadvocaten. Wij adviseren u graag.

Bent u strafbaar als iemand in uw bijzijn drugs voorhanden heeft?

Ja, u kunt strafbaar zijn als iemand in uw bijzijn drugs bij zich heeft, maar dat hangt af van twee belangrijke voorwaarden: of u van de drugs afwist en of deze zich in uw machtssfeer bevonden. Met andere woorden: het gaat er niet alleen om dat er drugs in de buurt zijn, maar ook of u bewust op de hoogte was van de aanwezigheid én of u er (mede) zeggenschap of controle over had. Hier zijn een aantal voorbeelden uit de praktijk:

• Niet strafbaar: U zit in een auto met een kennis die zonder dat u het weet drugs in zijn jaszak heeft. U wist van niets en had er geen controle over.
• Wel strafbaar: U bent in uw eigen huis met vrienden. Een van hen haalt drugs tevoorschijn en u laat dit toe. U wist het én u had macht over de locatie: dit kan strafbaar zijn.
• Risicogevallen: U rijdt met iemand mee waarvan u vermoedt dat die drugs bij zich heeft, maar u vraagt niets en doet niets. In zo’n situatie kan het zijn dat de politie toch van uw betrokkenheid uitgaat, afhankelijk van de omstandigheden.

Wanneer kan de burgemeester overgaan tot sluiting van uw pand of woning?

De burgemeester kan uw woning of bedrijfspand sluiten als daarin een handelshoeveelheid drugs wordt aangetroffen. Dit betekent dat de overheid ervan uitgaat dat de drugs bestemd zijn voor de verkoop, en niet alleen voor eigen gebruik. Er is doorgaans sprake van een handelshoeveelheid drugs als:

• Er meer dan 0,5 gram harddrugs (zoals cocaïne, XTC of heroïne) wordt gevonden
• Er meer dan 5 gram softdrugs (zoals wiet of hasj) aanwezig is
• Er meer dan 5 hennepplanten worden aangetroffen

Belangrijk om te weten is dat het niet uitmaakt of u wist dat er drugs in het pand lagen. De burgemeester mag uw woning of pand ook sluiten:

• Als u niets van de drugs afwist
• Als u het pand verhuurt aan iemand anders
• Als de drugs zijn aangetroffen bij een tijdelijke huurder, bewoner of bezoeker

Met andere woorden: ook als u zelf geen drugs gebruikt of verhandelt, kunt u toch te maken krijgen met sluiting van uw woning of pand. Deze sluiting kan variëren van een maand tot onbepaalde tijd.

Heeft u een brief van de gemeente ontvangen waarin staat dat de burgemeester uw pand wil sluiten? Wacht dan niet af. Het is belangrijk om direct actie te ondernemen. In veel gevallen is het mogelijk om bezwaar te maken tegen de sluiting of om deze via juridische stappen tegen te houden. Onze gespecialiseerde advocaten kunnen u hierbij helpen. Wij adviseren u graag over de juiste aanpak om sluiting te voorkomen of terug te draaien. Hoe sneller u contact opneemt, hoe groter de kans op een succesvolle uitkomst.

Welke straf kunt u krijgen voor een drugsdelict?

Drugsdelicten komen voor in vele soorten en maten. Denk dan bijvoorbeeld aan drugsbezit op een festival, grootschalige drugshandel of zelfs drugssmokkel vanuit het buitenland. Ook de productie van drugs varieert van een hennepplantage in eigen huis tot een professioneel ingericht drugslab. Welke straf u kunt verwachten indien u wordt veroordeeld voor een drugsdelict, is daarom niet in algemene termen te beantwoorden. Het is niet alleen afhankelijk van welk drugsdelict u verdacht wordt, maar ook of het harddrugs of softdrugs betreft. Daarnaast wordt gekeken naar het gewicht van de verdovende middelen en of u eerder bent veroordeeld voor soortgelijke feiten. Wij kunnen u informeren over welke straf u mogelijk kunt verwachten. Neemt u gerust vrijblijvend contact op.

Heeft u een strafbeschikking ontvangen?

Indien u wordt verdacht van een drugsdelict, kan het Openbaar Ministerie in een aantal gevallen ervoor kiezen om uw niet aan een strafrechter voor te leggen, maar de zaak zelf af te handelen. Dat kan dan door middel van een strafbeschikking. Het is ook mogelijk dat u wordt uitgenodigd voor een OM-hoorzitting. U loopt in al deze gevallen het risico op een strafblad. Ga hier daarom nooit op in voordat u met uw advocaat heeft gesproken Wij helpen u deze nadelige gevolgen te voorkomen.

Waarom is het verstandig om een advocaat in te schakelen als u verdacht wordt van een drugsdelict?

Een veroordeling wegens bezit, productie of handel van drugs kan van invloed zijn op uw toekomst. Mogelijk riskeert u niet alleen een gevangenisstraf. Ook kunt u in de toekomst problemen ondervinden bij het verkrijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Uw advocaat helpt u deze vervelende gevolgen te voorkomen. Onze strafrechtadvocaten hebben veel ervaring met dit soort strafzaken. Op basis van uw procesdossier gaan zij op zoek naar de beste verdedigingsstrategie in uw strafzaak. Uw advocaat zoekt voor u uit of mogelijk een vrijspraak in uw strafzaak schuilt. Neemt u vrijblijvend contact op om samen de mogelijkheden te bespreken.