Wat is de politierechter?
De politierechter is één van de drie soorten rechters die strafzaken behandelt. Waar de kantonrechter zich slechts buigt over overtredingen en de meervoudige kamer (drie rechters) over grote strafzaken, behandelt de politierechter veelal kleine strafzaken. De politierechter is een rechter die in zijn eentje zit. Hij berecht misdrijven en mag geen hogere straf opleggen dan een gevangenisstraf van één jaar.
Welke strafzaken worden door de politierechter behandeld?
De politierechter behandelt alleen strafzaken waarin (onder meer) een misdrijf ten laste wordt gelegd. Overtredingen worden behandeld door de kantonrechter. De politierechter behandelt voornamelijk kleinere, minder ernstige misdrijven en zaken die weinig complex zijn. Denk bijvoorbeeld aan winkeldiefstallen, eenvoudige mishandelingen, rijden onder invloed en kleinschalige drugshandel.
Belangrijk om te weten is dat het Openbaar Ministerie beslist bij welke rechter een zaak wordt aangebracht. Ook grotere zaken kunnen in theorie dus worden aangebracht bij de politierechter, wanneer de officier van justitie daar aanleiding toe ziet, bijvoorbeeld omdat hij voornemens is een lage straf te vorderen.
De politierechter oordeelt – net zoals de meervoudige kamer – over alle aspecten van een strafzaak. De politierechter is dus ook bevoegd om een beslissing te nemen over bijvoorbeeld:
bulletpoints de voorlopige hechtenis, de vordering van de benadeelde partij, eventueel beslag of een vordering ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.
Hoe gaat het eraan toe op een inhoudelijke zitting bij de politierechter?
Het verloop van een zitting bij de politierechter verschilt niet wezenlijk van dat bij de meervoudige kamer, maar de sfeer is vaak iets gemoedelijker. De zitting vangt aan door de voordracht van de officier van justitie. Deze vertelt kortweg waarvan u wordt verdacht. Daarna zal de rechter met u in gesprek gaan. Hij zal u de stukken voorhouden die zich in het dossier bevinden en zal u verschillende vragen stellen over hetgeen u ten laste wordt gelegd. Als verdachte heeft u te allen tijde het recht om te zwijgen, dus ook bij deze vragen. Het is raadzaam om daarover te overleggen met een strafrechtadvocaat. De advocaten van ons kantoor bereiden u zo goed mogelijk voor op wat u op de zitting kunt verwachten.
Persoonlijke omstandigheden
Daarna zal de rechter het met u hebben over uw persoonlijke omstandigheden. Het is belangrijk dat de rechter een beeld kan vormen over uw persoonlijke situatie. Dit is met name relevant voor de beslissing over de soort en de hoogte van de straf die u kan krijgen, mocht u worden veroordeeld.
Requisitoir officier van justitie
Vervolgens is het aan de officier van justitie om zijn requisitoir voor te dragen. Daarin zal hij toelichten op basis van welke bewijsmiddelen de verschillende tenlastegelegde feiten kunnen worden bewezen, alsook welke straf u voor deze feiten zou moeten krijgen.
Pleidooi advocaat
Daarna is de beurt aan de verdediging. Een advocaat van ons kantoor kan namens u de verdediging voeren met een pleidooi. Daarin kan worden ingegaan op de vraag of het dossier voldoende bewijs bevat voor een veroordeling. Als het dossier vormfouten bevat, zal de advocaat deze ook voor u aanvoeren. , Vaak wordt in het pleidooi ook een strafmaatverweer gevoerd. Daarin gaat de advocaat dan in op omstandighedenwaardooru een lagere straf zou moeten krijgen dan gevorderd. Mogelijke verweren tegen een vordering tot schadevergoeding worden ook aangevoerd.
Repliek en dupliek
De officier van justitie en de advocaat krijgen elk eenmaal de mogelijkheid om op elkaar te reageren. Dit heet repliek en dupliek. Ten slotte geeft de rechter u de mogelijkheid om nog iets te zeggen. De strafzaak gaat namelijk om u en daarom heeft u het laatste woord. Dat is van groot belang en daarom is het goed om ook dat vooraf met uw advocaat te bespreken.
Uitspraak
Dan is de zitting voorbij en volgt de uitspraak. De politierechter zal motiveren waarom hij bepaalde feiten wel of niet bewezen acht en of u dus wordt veroordeeld of vrijgesproken. Als u wordt veroordeeld, legt hij uit welke straf en/of maatregel hij zal opleggen en deelt u de mogelijkheid van hoger beroep mee.
Op welke termijn doet de politierechter uitspraak?
De politierechter doet in beginsel direct uitspraak. Dat is meteen na afloop van het onderzoek ter terechtzitting. Zo weet u ook onmiddellijk waar u aan toe bent. Deze uitspraak vindt mondeling plaats. Er volgt dus geen uitgebreid schriftelijk vonnis. In zeer uitzonderlijke gevallen, wanneer de rechter toch meer tijd nodig heeft om zijn oordeel te vellen, kan hij ook schriftelijk uitspraak doen. Deze volgt dan twee weken na de zitting.
Welke straffen en maatregelen kan de politierechter opleggen?
De politierechter kan – behoudens enkele uitzonderingen – dezelfde straffen en maatregelen opleggen als de meervoudige kamer. De enige beperking die hem wordt opgelegd, is dat hij geen gevangenisstraf mag opleggen met een langere duur dan één jaar. Het staat de politierechter dus wel vrij om een taakstraf op te leggen van 240 uur of een geldboete van de zesde categorie, de wettelijke maxima.
Beslist de rechter ook over de vordering van de benadeelde partij?
Als u een strafbaar feit begaat waarbij een slachtoffer letsel en/of schade lijdt, kan deze een verzoek tot schadevergoeding indienen. Dit kan bijvoorbeeld gaan over fysiek en mentaal letsel door een mishandeling, reparatiekosten van een auto na een aanrijding, of de vergoeding van een gestolen mobiele telefoon.
De politierechter kan de vordering geheel dan wel gedeeltelijk toewijzen indien hij van oordeel is dat de gevorderde schade daadwerkelijk is geleden en u daarvoor verantwoordelijk bent. Mocht de schade onvoldoende onderbouwd worden of heeft het feit waarvoor u veroordeeld bent niets te maken met deze schade, dan kan de rechter de vordering afwijzing of de benadeelde partij niet-ontvankelijk verklaren in haar vordering. In dat laatste geval kan de benadeelde partij haar vordering wel nog bij de civiele rechter aanbrengen. Indien u wordt vrijgesproken van een misdrijf, zal de vordering van de benadeelde partij ook niet-ontvankelijk worden verklaard. Een advocaat kan namens u verweren voeren op een eventuele vordering van benadeelde partij.
Wat kunt u doen als u het niet eens ben met het vonnis van de politierechter?
Als u het niet eens bent met de uitspraak van de politierechter, heeft u vanaf de uitspraak veertien dagen de tijd om hoger beroep in te stellen. Dan zal de zaak op een later moment opnieuw behandeld worden door het gerechtshof.
Waarom is het verstandig een advocaat in te schakelen indien u wordt gedagvaard voor de politierechter?
Hoewel de politierechter de kleinere strafzaken behandelt, kan een veroordeling door de politierechter verstrekkende gevolgen voor u hebben . Het moeten ondergaan van een gevangenisstraf kan uw leven overhoopgooien. Denk bijvoorbeeld aan het verliezen van huisvesting of het kwijtraken van uw baan. Daarnaast kan een aantekening op uw strafblad gevolgen hebben voor het verkrijgen van een VOG. Een strafrechtadvocaat die met een kritische blik naar uw zaak kijkt en de juiste juridische verweren aanvoert, kan om die reden veel voor u betekenen. Kleine details die zich in het dossier bevinden en die vaak door de rechter niet meteen worden opgemerkt, kunnen het verschil maken tussen een veroordeling en een vrijspraak. Ook kan de advocaat u adviseren over de aan te nemen proceshouding.
