Wat is het fiscaal strafrecht?
Het fiscaal strafrecht omvat het handelen en nalaten dat strafbaar wordt gesteld in de Algemene Wet inzake Rijksbelasting (AWR). Niet elke overtreding van de AWR vormt namelijk een strafbaar feit. Overtredingen die kleiner van aard zijn worden veelal administratiefrechtelijk (via het bestuursrecht) afgedaan. De AWR bepaalt expliciet welke handelingen en/of nalaten strafrechtelijk vervolgd kan worden. Enkele voorbeelden daarvan zijn het in strijd met de AWR:
- niet verstrekken of het verstrekken van onjuiste inlichtingen, gegevens of aanwijzing;
- niet beschikbaar stellen van boeken, bescheiden, andere gegevensdragers of de inhoud daarvan voor raadpleging, alsook het voor raadpleging beschikbaar stellen van valse of vervalste versies van die stukken, en
- voeren van een administratie die niet voldoet aan de in de AWR gestelde eisen.
Afhankelijk van het precieze feit dat u pleegt, is de straf die u hiervoor kunt krijgen hoger of lager. Ook zal de strafoplegging verschillen per dader. Een fiscaal delict dat u – een natuurlijk persoon – begaat, zal anders gestraft worden dan een fiscaal delict begaan door een rechtspersoon. Zie over de strafbaarheid van bedrijven en andere rechtspersonen onze pagina over het ondernemingsstrafrecht.
Wat als u per ongeluk een onjuiste belastingaangifte doet?
Wanneer u verzuimt om op tijd belastingaangifte te doen, kan dit leiden tot strafrechtelijk vervolging. Dit zal echter alleen gebeuren wanneer het Openbaar Ministerie van oordeel is dat u dit opzettelijk heeft gedaan. Daarnaast vereist de wet ook dat er als gevolg van dit verzuim ook daadwerkelijk te weinig belasting is geheven.
Wanneer u dus vergeet om op tijd u belastingaangifte te doen, zal u in beginsel niet strafrechtelijk vervolgd worden. Dat is alleen anders als u zodanig nalatig bent geweest, dat u daarmee bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat u deze aangifteplicht zou overtreden. Dan is namelijk sprake van voorwaardelijk opzet.
Wat als u uw aangifte te laat indient?
Als u niet opzettelijk maar per ongeluk uw aangifte niet op tijd heeft gedaan, krijgt u een herinnering van de belastingdienst met daarin een nieuwe termijn. Als uw aangifte binnen die tweede termijn ook niet door de belastingdienst wordt ontvangen, zult u een verzuimboete krijgen van €469, -. Hoe groter de termijnoverschrijding wordt, hoe hoger de boete oploopt, tot €6.709, -. Dit betreft echter een fiscale boete en is dus niet aan te merken als een strafrechtelijke sanctie.
Wie is de opsporende instantie?
De opsporing van fiscale delicten vindt plaats door en onder toezicht van de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD). Deze werkt samen met het Openbaar Ministerie (OM) om dergelijke misdrijven op te sporen en strafrechtelijk te vervolgen. Voor de opsporing van strafbare feiten kunnen zij gebruik maken van verschillende opsporingsbevoegdheden, zoals doorzoekingen, inbeslagnames en zelfs het plaatsen en gebruiken van afluisterapparatuur. Het toepassen van dergelijke opsporingsbevoegdheden is echter gebonden aan wettelijke voorschriften en mag dus niet in elke situatie worden toegepast. Een advocaat kan bij bestudering van het dossier analyseren of in uw zaak sprake is geweest van ongeoorloofd gebruik van opsporingsbevoegdheden, evenals het rechtsgevolg dat aan dit vormverzuim moet worden gekoppeld.
Welke straffen kunt u krijgen voor het plegen van een fiscaal delict?
De voorgenoemde fiscale delicten zijn strafbare feiten in de zin van het Wetboek van Strafrecht en kunnen daarom op dezelfde wijze gesanctioneerd worden. Dat betekent dat onder andere een geldboete, taakstraf of zelfs een gevangenisstraf kan worden opgelegd. Zoals eerder aangegeven, is de hoogte van de straf afhankelijk van de precieze overtreding.
Als één van de voornoemde strafbare feiten opzettelijk begaan wordt en er daardoor te weinig belasting wordt geheven, kan een gevangenisstraf worden opgelegd van ten hoogste vier jaren. Ook zou u een geldboete van de vierde categorie kunnen krijgen (€25.750). In het geval dat het belastingvoordeel dat u heeft genoten hoger is dan deze geldboete, mag een boete worden opgelegd die maximaal even hoog is als dat voordeel.
De voornoemde straffen worden in de regel opgelegd door een strafrechter aan het einde van een strafrechtelijke procedure. Het fiscaal strafrecht voorziet echter ook in een bijzondere afdoeningsmogelijkheid: de fiscale strafbeschikking (FSB). Dit houdt in dat de Belastingdienst (of de Douane) u – zonder tussenkomst van een rechter – zelf een straf kan opleggen. Dat is vaak een geldboete, maar ook andere straffen en maatregelen zijn mogelijk. Denk daarbij aan het afstand moeten doen van bepaalde goederen of het voldoen aan andere fiscale verplichtingen.
Waarom een advocaat nemen als u verdacht wordt van een fiscaal delict?
Het Nederlandse belastingstelsel is complex en omvat talrijke wetten met allerlei regels waar u zich als burger of rechtspersoon aan dient te houden. Dit maakt het denkbaar dat u zich schuldig maakt aan een fiscaal delict, zonder dat u dit zelf weet. Een veroordeling kan zeer verstrekkende gevolgen hebben voor niet alleen u, maar ook uw omgeving en/of onderneming. De advocaten binnen ons kantoor kunnen met een kritische blik naar uw zaak kijken en bepalen of u daadwerkelijk een strafrechtelijk verwijt kan worden gemaakt. Wij adviseren u over de beste mogelijkheden binnen uw zaak en staan u bij van het begin tot het einde van de procedure. Met een deskundige blik op uw zaak bezorgen wij u de best mogelijke uitkomst. Neem gerust contact met ons op.
